Onverklaarbare lichamelijke klachten (SOLK) is een term die wordt gebruikt om te beschrijven wanneer mensen langdurig lichamelijke klachten hebben waarvoor geen medische verklaring gevonden kan worden. Dit kan variëren van pijn in het lichaam tot vermoeidheid en maagproblemen en kan leiden tot grote frustratie en ongemak bij de patiënt. In dit artikel zullen we dieper ingaan op SOLK en de verschillende aspecten die hiermee samenhangen.

Visie op SOLK

Er zijn veel verschillende visies op SOLK. Sommige artsen geloven dat de symptomen het gevolg zijn van een lichamelijke ziekte die nog niet ontdekt is, terwijl anderen denken dat de oorzaak psychologisch is. Er zijn ook artsen die geloven dat SOLK een combinatie is van beide factoren. Het is belangrijk om te begrijpen dat SOLK een complexe aandoening is en dat er geen eenduidige verklaring voor is.

Wat onverklaarbare lichamelijke klachten met emoties te maken heeft

Er is veel bewijs dat aantoont dat emoties een rol spelen bij SOLK. Patiënten met SOLK hebben vaak last van angst, depressie en stress. Deze emoties kunnen de symptomen verergeren en kunnen ook leiden tot een verminderde kwaliteit van leven. Daarom is het belangrijk om niet alleen de lichamelijke symptomen van SOLK aan te pakken, maar vooral ook de emoties die hierbij komen kijken. Vaak komt er meer en meer focus op de lichamelijke klachten en spanningen die men voelt. Als je wakker wordt dan voel je het al, en ga je automatisch meer focus leggen op je lichaam en alle negatieve lichamelijke sensaties die je voelt. Wat maakt dat je nog meer spanning, stress krijgt. Of de angst dat het nooit meer weggaat. Dit maakt dat je in een negatieve vicieuze cirkel komt waar je niet meer uit lijkt te komen. 

Geschreven door

Drs. Rosalie van Gils, psychologe

Bureau Breinfijn is opgericht door Rosalie van Gils.

Zij heeft psychologie gestudeerd aan de Universiteit van Tilburg en de Universiteit van Madrid (Spanje). Rosalie heeft zich gespecialiseerd in een breed scala aan angstproblematieken, paniekaanvallen en chronische stressklachten. Daarmee samenhangend voelen mensen vaak lichamelijke spanningsklachten opkomen.

Wat het verleden te maken heeft met onverklaarbare lichamelijke klachten

Er is ook bewijs dat het verleden van een persoon invloed kan hebben op SOLK. Mensen die in hun jeugd of adolescentie traumatische ervaringen hebben gehad, hebben meer kans op SOLK op latere leeftijd. Dit kan komen doordat trauma’s het immuunsysteem en het zenuwstelsel kunnen beïnvloeden, wat kan leiden tot lichamelijke symptomen. Het is daarom belangrijk om juist niet alleen te kijken naar de fysieke gezondheid van een persoon, maar ook naar hun emotionele welzijn en eventuele traumatische ervaringen.

Hoe komt het dat lichamelijke klachten aanhouden?

Wanneer er geen medische oorzaak voor SOLK kan worden gevonden, kan het zijn dat de klachten worden versterkt door een combinatie van factoren. Dit kan bijvoorbeeld stress zijn, maar ook negatieve gedachten en gevoelens over de klachten. Door deze factoren aan te pakken, kan het zijn dat de klachten verminderen of zelfs verdwijnen.

Welke klachten worden gezien bij SOLK?

Er zijn veel verschillende klachten die kunnen voorkomen bij SOLK. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

  • Chronische vermoeidheid
  • Pijn in het lichaam
  • Maag- en darmproblemen
  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Concentratieproblemen
  • Onverklaarbare huiduitslag

Somatische onverklaarbare klachten

SOLK wordt soms ook somatische onverklaarbare klachten (SOM) genoemd. Dit is een bredere term die wordt gebruikt om verschillende soorten onverklaarbare lichamelijke klachten te beschrijven. SOM kan leiden tot aanzienlijke beperkingen in het dagelijks leven van de patiënt en kan ook leiden tot hoge zorgkosten.

Kenmerken lichamelijke gezondheidstoestand

Het is belangrijk om te begrijpen dat het hebben van (onbegrepen) lichamelijke klachten geen teken is van zwakte of hypochondrie. Patiënten met SOLK hebben vaak een slechtere lichamelijke gezondheidstoestand dan mensen zonder SOLK. Ze hebben meer kans op comorbiditeiten zoals depressie en angst, en hebben vaak een verminderde kwaliteit van leven.

Hoe kun je onverklaarbare lichamelijke klachten verminderen?

Er zijn verschillende manieren om SOLK te behandelen en de klachten te verminderen. In het Breinfijn programma en het No Stress programma van Bureau Breinfijn zitten vele deelnemers die onverklaarbare lichamelijke klachten ervaren. Juist het leren minder focus te leggen op wat je voelt in je lichaam, en je coping vergroten (hoe je omgaat met stress en spanningen in je leven) gaat je helpen om op de lange termijn het zenuwstelsel tot rust te krijgen. Dit is helpend om lichamelijke klachten met de tijd te laten verminderen. 

Hoe los je SOLK klachten op?

Het is belangrijk om te benadrukken dat SOLK niet altijd volledig opgelost kunnen worden. Sommige patiënten zullen altijd last blijven hebben van klachten, maar kunnen door behandeling wel beter omgaan met de klachten en hierdoor een betere kwaliteit van leven ervaren. Ze weten wat ze kunnen doen om de impact te verminderen in hun leven. En ook om de lading die het heeft, de overspoeling van emotie die het veroorzaakt, te verminderen. Het Breinfijn programma of het No Stress programma helpen je daarbij. Vul de quiz in en kijk wat passend is bij jouw situatie.