Perfectionisme

Een persoonlijke eigenschap die je verschillend kan interpreteren. Het kan als positieve eigenschap voor je werken, maar voor veel mensen ook een valkuil worden waarbij het streven naar perfectie een bron van stress, angst en zelfs paniek kan zijn. 

Of je nu worstelt met het gevoel dat alles perfect moet zijn of je jezelf voortdurend vergelijkt met anderen, perfectionisme kan een lastige uitdaging zijn om mee om te gaan.
Wat is perfectionisme eigenlijk en hoe kun je leren ermee om te gaan?

Wat is perfectionisme

Perfectionisme is letterlijk het streven naar perfectie in alles wat je doet. 

Je wilt de beste zijn, hebt hoge eisen, alles moet tot in de puntjes geregeld zijn, want je moet zo goed mogelijk presteren en het is nooit genoeg.
Als je perfectionistische eigenschappen hebt, leg je vaak onrealistisch hoge verwachtingen op aan jezelf en voel je je teleurgesteld of gefrustreerd als je niet aan die verwachtingen kan voldoen. 

Hoe herken je perfectionisme

Het herkennen van perfectionisme begint met het opmerken van bepaalde gedragspatronen en gedachten van jezelf. We hebben ze onderverdeeld in positieve eigenschappen en valkuilen waar je last van kunt hebben.

Positieve eigenschappen

Hoewel perfectionisme vaak verbonden wordt met het hebben van stress en angst, kan het ook zeker positieve kanten hebben: 

• Hoge prestaties: Je streeft vaak naar uitmuntendheid en levert daarom vaak buitengewone prestaties. Je bent gedreven om het beste uit jezelf te halen en zet je in voor kwaliteit.
• Nauwkeurigheid: Je hebt oog voor detail en streeft naar nauwkeurigheid in je werk. Dit kan ervoor zorgen dat je grondig en precies te werk gaat, wat belangrijk is in verschillende beroepen en disciplines.
• Doorzettingsvermogen: Omdat je vastberaden bent om je doelen te bereiken, heb je vaak een hoog niveau van doorzettingsvermogen. Je geeft niet snel op en blijft streven naar verbetering, ook wanneer je tegenslagen ervaart. 
• Creativiteit: Hoewel het streven naar perfectie soms belemmerend kan werken, kan het ook een bron van creativiteit zijn. Je bent vaak in staat om innovatieve oplossingen te bedenken en hebt originele ideeën.

Valkuilen

Ondanks de positieve eigenschappen, kunnen de valkuilen van perfectionisme grote uitdagingen vormen wanneer je goed voor jezelf wil zorgen. 

Enkele veelvoorkomende valkuilen zijn:

• Angst voor falen: Je bent vaak bang om te falen, omdat je gelooft dat fouten maken onaanvaardbaar is. Deze angst kan verlammend voor je werken en je ervan weerhouden om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
• Overweldiging: Het streven naar perfectie kan zorgen voor een overweldigend gevoel van druk en stress. Je neemt vaak te veel taken op en hebt moeite met het stellen van je grenzen.
• Negatief zelfbeeld: Je perfectionistische eigenschappen kunnen zorgen voor een negatief zelfbeeld, omdat je jezelf voortdurend vergelijkt met de onrealistische standaarden die je hebt. Je bent nooit tevreden met jezelf en hebt vaak het gevoel dat je tekortschiet. 
• Gebrek aan voldoening: Ondanks je harde werk en de inspanningen die je doet, heb je vaak een gebrek aan voldoening. Je bent nooit tevreden met je prestaties en blijft streven naar perfectie, wat voor een voortdurend gevoel van onrust kan zorgen.

“Perfectionisme is als een boek zonder einde; het blijft maar doorgaan, maar de hoofdstukken van imperfectie maken het verhaal juist interessant.”

Geschreven door

Oorzaken van perfectionisme

Het ontwikkelen van perfectionisme kan komen uit verschillende oorzaken.

Persoonlijkheid en opvoeding

Iedereen is anders, je wordt geboren met jouw unieke persoonlijke eigenschappen. Door de jaren heen zullen de ervaringen die jij hebt in je leven daar invloed op hebben.
Zo ook je opvoeding en de sociale omgeving waar jij in opgroeit. Welke verwachtingen hebben je ouders van je? Hoe gaan zij met stress en onrust om? 

Dit heeft allemaal invloed op hoe jij je ontwikkeld. 

Je kunt perfectionistisch gedrag hebben aangeleerd van je ouders / opvoeders, terwijl anderen het ontwikkelen als een manier om goedkeuring of erkenning te krijgen van anderen. De belangrijkste oorzaak is angst. Je hebt de overtuiging opgedaan in je leven dat je niet goed genoeg bent of geen fouten mag maken. Je hebt de angst om te falen en wil graag de controle hebben.

Maatschappij 

Er wordt vanaf jonge leeftijd een grote druk gelegd op het goed moeten doen en vooral je best moeten doen. De druk om te presteren wordt alleen maar groter, wat van invloed is op de waarde die je hecht aan wat anderen van je vinden. 

Social media:

In de tegenwoordige tijd draait alles om zien en gezien worden. Wat doet dit met je? Als je alleen maar foto’s ziet van mensen in hun mooiste outfit, met een filter eroverheen en alles ‘perfect’ lijkt? Dit kan zeker invloed hebben op je zelfbeeld en de verwachtingen die jij van het leven hebt. 

Gevolgen van perfectionisme

Zeker als je alle valkuilen doorneemt kun je je voorstellen dat het hebben van perfectionistische eigenschappen grote gevolgen kan hebben in je leven. Het streven naar perfectie kan op verschillende vlakken heel uitputtend zijn.

In de kern heb je in je onderbewustzijn de angst om niet goed genoeg te zijn. Perfectionisme is dan ook niets meer dan een manier van omgaan met lastige situaties en gevoelens, een soort van controle strategie. 

De gevolgen van perfectionisme kunnen zijn:

• Chronische stress, angst en paniekaanvallen.
• Faalangst 
• Lage zelfwaardering en weinig zelfvertrouwen.
• Uitstelgedrag en vermijding van taken.
• Burn-out en uitputting.

Hoe kun je leren omgaan met perfectionisme

Het leren omgaan met je perfectionistische eigenschap vereist tijd, geduld en vooral veel zelfcompassie. Tps die je kunnen helpen:

• Wees lief voor jezelf; Besef dat je zo ontzettend streng voor jezelf kan zijn. Natuurlijk heb je bepaalde taken en verantwoordelijkheden in je leven, maar alleen jij legt die strenge regels die je eraan verbindt aan jezelf op. 

Fouten maken is menselijk, het is geen teken van zwakte, het zijn leermomenten.

• Stel realistische doelen; Verdeel grote taken op in kleinere, haalbare doelen en vier je successen, hoe klein ze ook zijn.
• Professionele hulp; Wanneer perfectionisme je valkuil is geworden, kan het heel lastig zijn om je ontstane patronen te doorbreken. Bij Bureau Breinfijn kunnen we je helpen. Door het volgen van een cursus of programma krijg jij meer inzicht over hoe jij met stress en lastige situaties omgaat, welke onderliggende angsten er meespelen in je onderbewustzijn en leer je deze patronen te doorbreken. Bij het volgen van een programma (No Stress of Breinfijn) kun je ook workshops en bonussen volgen bv over perfectionisme die je bewustwording vergroten. 

In de kern gaat het er bij perfectionisme heel vaak over dat je leert dat jij uniek en waardevol bent precies zoals je bent. Dat je niet keihard hoeft te werken of alles perfect hoeft te doen om gezien te worden en om ‘goed’ te zijn. Jij bent goed genoeg en als mens ben jij uniek! 

In onze programma’s loopt het vergroten van je zelfvertrouwen als een rode draad door ons aanbod en is een waardevolle aanvulling op het proces dat je doormaakt.

Wil jij minder last hebben van je perfectionistische eigenschappen? Je patronen doorbreken en je zelfvertrouwen vergroten?