De invloed van de donkere dagen

door | jan 17, 2024 | Overspannenheid en burnout

Met de herfst en winter zijn de dagen korter geworden en duren de nachten langer. 

Voor velen van ons zorgt dit voor een verandering in onze stemming. Hoe werkt dit precies en hoe zou je het ook in je voordeel kunnen laten werken? 

Hoe werkt het in de natuur

De natuur is veranderd; de bladeren zijn gevallen, de dieren hebben zich teruggetrokken, je hoort de vogels niet meer fluiten. In de natuur heerst stilte. 

De temperatuur is gedaald en het daglicht is afgenomen. De natuur is in rust.De dagen zijn korter, de nachten zijn langer. Het is een tijd van verstilling, ze doet even niet meer mee.

Al lijkt dit natuurlijk zo, want onder de oppervlakte gebeurt een heleboel. 

Planten trekken zich terug in de grond, dieren houden een winterslaap, zaadjes ontkiemen diep in de grond. De natuur rust uit en maakt zich klaar om in de lente weer te kunnen bloeien. 

Impact op je stemming

Daglicht is van invloed op veel processen in ons lichaam en dat er minder daglicht is heeft effect op hoe je je voelt. Je voelt dat je minder energie hebt en minder zin hebt om sociale dingen te ondernemen. Je voelt je vermoeid en je kunt je meer gaan terugtrekken. 

Veel mensen kunnen hierdoor ook last krijgen van somberheidsklachten. 

Je beweegt minder, hangt wat meer op de bank. Je gaat misschien meer eten en afleiding zoeken om je beter te voelen, waardoor je ook fysiek minder lekker in je vel zit. 

Geschreven door

Tessa in ’t Veld, therapeutisch hulpverlener.

Tessa heeft 20 jaar gewerkt als begeleider, maatschappelijk werker en casemanager in de geestelijke gezondheidszorg.
Ze heeft veel ervaring en kennis opgedaan binnen het werken in verschillende settings. Door vooral naast de cliënt te staan heeft ze veel mensenkennis opgedaan en verbinding met de medemens voorop staan. Bij Bureau Breinfijn is ze gericht op angst, paniek en (chronische) stress klachten.

Seizoensgebonden Affectieve Stoornis (SAD)

Bij sommige mensen kan er ook een biologische oorzaak achter zitten. Een voorkomend fenomeen dat verband houdt met de herfst- en wintermaanden is de Seasonal Affective Disorder (Seizoensgebonden Affectieve Stoornis), afgekort als SAD. SAD is een vorm van depressie die elk jaar in dezelfde periode optreedt, meestal in de herfst en winter, wanneer er minder natuurlijk zonlicht is. Ofwel een winterdepressie. 

Het gebrek aan zonlicht kan ervoor zorgen dat je biologische klok ontregeld en dat je minder melatonine en serotonine aanmaakt, die van invloed zijn op hoe we ons voelen.

Invloed op een burn-out

Je ervaart al veel onrust, je emmertje is aan het vollopen en dan merk je ook dat de donkere dagen van invloed zijn op je stemming en energiehuishouding. Het is dan ook logisch om te zeggen dat de kans op een burn-out toeneemt in het najaar.

De volgende factoren spelen hierbij een rol:

  • Door te weinig daglicht kun je je meer vermoeid en somber voelen
  • Je gaat minder bewegen waardoor stress zich meer in je lijf opslaat.
  • De feestdagen en alle sociale verplichtingen die daarbij komen kijken kunnen voor veel extra stress zorgen.
  • Door andere gewoonten kun je meer en anders gaan eten. Vaak is dit ongezond en dit heeft weer een wisselwerking op hoe je je voelt.

Meer over wat een burn-out is, hoe je het herkent en hoe je hiervan hersteld kun je lezen in onze blog: https://www.breinfijn.nl/hoe-herstel-je-zo-snel-mogelijk-van-een-burn-out/

Hoe kun je de wintermaanden in je voordeel laten werken?

Je herkent het vast. Juist dat terugtrekken kan ervoor zorgen dat je spanning toeneemt en je kan je er enorm tegen gaan verzetten. Je gaat afleiding zoeken, tv kijken, series bingen, eten, meer roken en allerlei andere manieren inzetten om die spanning en dat nare gevoel maar niet te hoeven voelen. En als je er dan voor kiest om een keer lekker op de bank te gaan zitten met een kop thee en een dekentje dan voel je je schuldig en denk je eigenlijk alleen maar aan wat je allemaal had kunnen doen of wat je allemaal nog moet doen…

Dus het klinkt allemaal heel mooi, die verstilling en rust, maar is dat nou juist hetgeen waar we van weglopen? Want juist in die verstilling ‘moeten’ we voelen wat we voelen en dat kan ontzettend lastig zijn. Juist als je even niets om handen hebt, word je onrustig en nemen je spanningsklachten toe. 

Maar wat als je zou kunnen leren om met die onrust om te gaan? Dat nare gevoel of die spanning niet meer weg willen hebben met een korte termijn oplossing die op de lange termijn niets oplevert. Dat je kunt leren dat wat je gedachten je proberen wijs te maken helemaal niet de waarheid is? 

Juist in de ‘rustigere’ maanden van de winter kun jij de ruimte maken om met je persoonlijke ontwikkeling aan de slag te gaan. Te leren hoe jouw brein en lijf werken en hoe jij omgaat met lastige situaties in je leven die jou stress, angst en misschien paniek geven.

Hoe stress een factor speelt in jouw leven en hoe je hier ook anders mee om kunt gaan zodat jij je niet meer zo gejaagd en onrustig voelt. 

Zodat óók jij in de lente weer op kunt bloeien, net als de rest van de natuur.

Wil je ook aan de slag met jouw persoonlijke ontwikkeling? Wil jij ook leren om stil te kunnen staan, dat je niet meer hoeft te vechten en van je onrustige gevoel afkomen? 

Doe dan de quiz van Bureau Breinfijn en kijk wat er het beste bij jou past.